Szanowni Państwo!
Jak już informowaliśmy w poprzednim sprawozdaniu, głównym tematem prac nad zmianami w prawie pracy jest ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Uzupełniającymi tematami są społeczni inspektorzy pracy oraz odpowiedzialność osób prawnych w kontekście praw pracowniczych.
Dla przypomnienia – pracodawcy wraz ze stroną rządową przygotowali projekt daleko idących zmian w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Ograniczono między innymi prawo do sporu zbiorowego poprzez zmianę w art. 1 ustawy, zaproponowano wprowadzenie sądowej kontroli legalności sporu, referendum i strajku.
Zrzeszenie odniosło się do tego projektu zdecydowanie negatywnie. Forum Związków Zawodowych podzieliło obawy Zrzeszenia i również zajęło negatywne stanowisko. OPZZ wraz z Solidarnością są zainteresowane zmianami w ustawie, chociaż po stanowiskach Zrzeszenia już nie w takim zakresie jak proponowano w projekcie. OPZZ argumentuje, że sądowa kontrola legalności sporów zbiorowych przyniesie efekt w postaci jednoznacznej oceny sporu oraz umniejszy ryzyko po stronie pracowniczej. Zrzeszenie zgadza się z tym argumentem wskazując jednak na obecną praktykę (spór w PLL Lot) oraz spodziewane konsekwencje w postaci przewlekłości postępowań sądowych.
Obecny na spotkaniach Zespołu minister wskazał na fakt kończącej się kadencji Sejmu. Zasugerował konieczność jednolitego stanowiska po stronie związkowej i pracodawczej, tak by projekt mógł być procedowany jeszcze w obecnej kadencji.
Biorąc pod uwagę negatywne stanowisko Forum, oraz wątpliwości OPZZ, zgodności stron w kwestii głębokiej nowelizacji ustawy nie ma, a zatem w tej kadencji zmian w tak szerokim zakresie nie należy się spodziewać a obowiązywać będą nadal obecne przepisy.
W naszej ocenie jest to niewątpliwy sukces Zrzeszenia. Projekt głębokiej nowelizacji ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych był projektem rządowym oraz pracodawców. Wprowadzenie tych zmian mogłoby skutkować raczej ograniczeniem prawa do sporów niż ich ułatwieniem. Argumentów za tą tezą nie będę już przytaczał wobec wcześniejszych opracowań. Powyższe jest oczywiście hipotezą. Biorąc pod uwagę spodziewane korzyści dla pracodawców może nastąpić jakaś niespodziewana mobilizacja po ich stronie, czego efektem może być jednak uchwalenie tych zmian.
Obecna dyskusja na temat zmian w ustawie, która obywała się na dotychczasowych spotkaniach i która będzie prowadzona na najbliższym spotkaniu 19-go lutego, skoncentruje się na niektórych detalach ustawy.
Na każdym ze spotkań (także tym najbliższym) promowaliśmy i będziemy promować stanowisko i koncepcję Zrzeszenia w postaci ewentualnego umieszczenia weryfikacji kontroli legalności sporów zbiorowych w arbitrażu przy RDS-ie oraz Wojewódzkich Radiach Dialogu Społecznego, a także na jak najpełniejszym prawie pracowników do sporu zbiorowego i strajku.
Pomysł arbitrażu w sporach zbiorowych w RDS-e lub WRDS-ach mówiąc kolokwialnie „nie zachwyca” przedstawicieli pracodawców. Prof. Męcina wskazywał np. na słabość i niedofinansowanie WRDS-ów. Dyskusja wokoło tematu trwa. O jej efektach będziemy Państwa informować.
Przedmiotem prac w Zespole są także tematy społecznych inspektorów pracy. W tym przypadku mamy do czynienia z drobną zmianą wynikającą z najnowszego orzecznictwa. Zmiana ta ma być przeprowadzona senackim projektem ustawy nr RDS 169.02.19: o zmianie ustawy o społecznej inspekcji pracy (druk senacki nr 1071). Komentarz do zmian oraz sugestie dla Zrzeszenia przedstawimy osobnym dokumentem.
Kolejnym zagadnieniem, nad którym pracuje Zespół jest projekt ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Dyskusja nad tą ustawą koncentruje się w zakresie praw pracowniczych. Komentarz do tej ustawy jest obecnie w opracowaniu. Szczegóły i sugestie dla Zrzeszenia przekażemy w kolejnym dokumencie.
Marcin Szymanek